Κοίμηση Θεοτόκου Μοναστηρακίου

Εφημέριοι

  1. Τεκνετζόγλου Γαβριήλ (Α΄)
  2. Κωνσταντής Σπυρίδων * (Α΄)

(*αποσπασμένος σε άλλη Ενορία του εσωτερικού ή του εξωτερικού)

Βρείτε μας στο χάρτη


Ο ιστορικός Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μοναστηρακίου, η Παναγία Παντάνασσα ή Αθηνιώτισσα, το Μοναστηράκι, όπως συνηθίζεται να ονομάζεται, είναι ένας από τους αρχαιότερους εν λειτουργία Ναούς της Αθήνας. Χρονολογείται στον 10ο αιώνα, χρονολογία που έχει υποστηριχθεί από τον Ορλάνδο.

Ο Ναός της Παντάνασσας ήταν το Καθολικό της μονής του «Μεγάλου Μοναστηριού» όπως ονομαζόταν. Καταλάμβανε τη σημερινή πλατεία Μοναστηρακίου και ένα κομμάτι της οδού Αθηνάς, μέχρι την οδό Αγ. Ειρήνης. Σε αυτή τη μονή, όταν ήταν ανδρική, εκάρη μοναχός ο Όσιος Λουκάς ο Στειριώτης. Επίσης, το 1551, εκάρη μοναχή από τον Μητροπολίτη Αθηνών Κάλλιστο η Οσιομάρτυς Φιλοθέη η Αθηναία. Από το 1881 έως το 1885 υπηρέτησε ως διάκονος ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως, ο οποίος κατά το ίδιο διάστημα διακονούσε και στην Αγία Ειρήνη Αιόλου. Σ' αυτό το Ναό λειτουργούσε τακτικά και ο Άγιος Νικόλαος ο Πλανάς και έψαλλαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης.


Πρόκειται για έναν από τους παλαιότερους αλλά και πιο άγνωστους Ναούς της Αθήνας. Αφιερωμένος στην Παναγία Παντάνασσα, εορτάζει την ημέρα της Κοίμησης, τον Δεκαπενταύγουστο.

Βρίσκεται κοντά στη συμβολή της οδού Αθηνάς με την οδό Ερμού, στην πλατεία Μοναστηρακίου, στην οποία έδωσε το όνομά του, όπως εξάλλου και σε ολόκληρη την περιοχή. Κι αυτό, γιατί σε μεταβυζαντινό σιγίλιο του 1678, ο Ναός αναφέρεται ως Μεγάλο Μοναστήρι, και με την ονομασία αυτή είναι γνωστός κατά τους χρόνους αυτούς.

Επίσης, στο έγγραφο αυτό αναφέρεται ότι την περίοδο της φραγκοκρατίας είχε προσαρτηθεί στη Μονή της Καισαριανής ως μοναστήρι «ανδρώον». Κατά την περίοδο στην οποία αναφέρεται το σιγίλιο, το μοναστήρι λειτουργούσε ως «γυναικείον καταγώγιον», δηλαδή ως γυναικεία μονή. Απ' το 1690 και μετά όμως, ο Ναός της Παντάνασσας έγινε ενοριακός, όπως επίσης ενοριακή μονή έγινε και η Καισαριανή.

Απ' την επανάσταση και μετά, η ονομασία Μεγάλο Μοναστήρι εξέπεσε σε Μικρομονάστηρο ή Μοναστηράκι. Τα κελιά της Μονής βρίσκονταν στη θέση της σημερινής πλατείας. Ο Ναός είναι καμαροσκέπαστη βασιλική, τύπος Ναού που χαρακτηρίζει τη μεταβατική αρχιτεκτονική, όπως και τον γενικότερο μεταβατικό χαρακτήρα της εποχής, δηλαδή τη μετάβαση από την παλαιοχριστιανική βασιλική στον σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό αλλά και – αντίστοιχα, με μιαν ευρεία έννοια – και τη μετάβαση από την ύστερη αρχαιότητα στον βυζαντινό και μεσαιωνικό κόσμο. Οι τοιχογραφίες είναι νεώτερες. Ο ναός έχει υποστεί αρκετές επεμβάσεις και αλλοιώσεις. Χαρακτηριστικό είναι το κωδωνοστάσιο, κατασκευή και προσθήκη των νεώτερων χρόνων.

Πρόσθετες Πληροφορίες

  • Οδός: Πλ. Μοναστηρακίου
  • ΤΚ: 105 55
  • Πόλη: Αθήνα
  • Τηλ Ιερού Ναού: 210.3213.038