ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

ΓΕΝΙΚΑ

Στην παρούσα Ενότητα παρουσιάζονται βασικές κατευθυντήριες αρχές για όλους τους εμπλεκόμενους στη διάθεση εθελοντικής εργασίας, οι οποίες θα μπορούσαν να συνοψίζονται σε ένα ενιαίο κείμενο με την ονομασία Κώδικας Εθελοντισμού. Ο Κώδικας Εθελοντισμού συναντάται σε Πρακτικές άλλων χωρών π.χ. Καναδάς και αποτελεί μεταξύ άλλων και ένα Κώδικα δεοντολογίας ώστε να προάγεται και να αποδίδει τα μέγιστα το Έργο του Εθελοντισμού.

Οι εθελοντές αποτελούν ζωτικό πόρο και ως εκ τούτου θα πρέπει:

• να αναγνωριστεί ότι κάθε εθελοντής έχει δικαιώματα τα οποία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη
• να διατίθεται κατά περίπτωση η κατάλληλη υποδομή για την υποστήριξη της εμπλοκής των εθελοντών.

Επιπρόσθετα, στην κατεύθυνση αυτή :

• Οι πρακτικές της οργάνωσης θα πρέπει να διασφαλίζουν την αποτελεσματική συμμετοχή των εθελοντών.
• Ο Φορέας οργάνωσης της εθελοντικής εργασίας οφείλει να προσπαθεί (ιδανικά και να δεσμεύεται), ώστε να παρέχει ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για τους εθελοντές.
• Οι εθελοντές έχουν ευθύνες, δεσμεύονται και οι ίδιοι απέναντι στο Φορέα για τη διάθεση του χρόνου που έχει συμφωνηθεί και είναι υπόλογοι για τη συμμετοχή τους.
• Οι εθελοντές οφείλουν να ενεργούν με σεβασμό, ακεραιότητα και υπευθυνότητα προς για τα ενδιαφερόμενα μέρη (ωφελούμενους), όσο και για την οργάνωση

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Η εθελοντική συμμετοχή προϋποθέτει ότι το προσωπικό που ασχολείται με την οργάνωση, εντοπίζει, αξιολογεί και διαχειρίζεται τους δυνητικούς κινδύνους που αφορούν στο Φορέα, στους ωφελούμενους, στους συμμετέχοντες και εθελοντές, και οι οποίοι μπορεί να προκύψουν στο πλαίσιο της παροχής των προσφερομένων υπηρεσιών.
Ειδικότερα επισημαίνεται πως:

• Όλες οι εθελοντικές δραστηριότητες πρέπει να αξιολογούνται για τους παράγοντες κινδύνου
• Οι εθελοντές πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι για τον κίνδυνο καθώς επίσης να είναι εκπαιδευμένοι για τη διαχείριση ή τον μετριασμό των παραγόντων κινδύνου.
• Ο έλεγχος της διαχείρισης των κινδύνων για όλες τις θέσεις εθελοντών πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας.
• Πρέπει να καθορίζοντα οι κατάλληλες διαδικασίες για τη διασφάλιση των προτύπων ποιότητας

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

• Η γνώση όλων των στοιχείων που αφορούν στη μορφή και λειτουργία ενός φορέα εθελοντισμού καθιστά σαφή τη σχέση ανάμεσα στους εθελοντές και αυτόν.
• Εξοικειώνει τους εθελοντές με το φορέα παρέχοντας την απαραίτητη πληροφόρηση αναφορικά με πολιτικές και διαδικασίες που επηρεάζουν την εργασία τους και τη σχέση τους με τους άλλους εθελοντές.
• Σε κάθε εθελοντή θα πρέπει να παρέχονται όλες οι πληροφορίες που αφορούν το φορέα συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών και πρακτικών του.
• Οι εθελοντές θα πρέπει να ενημερώνονται για την ιστορία, τη δράση και τη δομή του φορέα.
• Οι εθελοντές θα πρέπει να λαμβάνουν γνώση όλων των πολιτικών και διαδικασιών που διέπουν τους ρόλους τους.
• Οι εθελοντές θα πρέπει να γνωρίζουν τους περιορισμούς και τα όρια των ρόλων τους.
• Κάθε εθελοντής λαμβάνει συγκεκριμένη εκπαίδευση σε σχέση με το ρόλο του και προσαρμοσμένη στις προσωπικές του ανάγκες.
• Οι εθελοντές θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να εκτελούν την εργασία τους χωρίς να θέτουν τον εαυτό τους και τους άλλους σε κίνδυνο.
• Μέσω της εκπαίδευσης οι εθελοντές προετοιμάζονται να κάνουν σωστά τη δουλειά που απαιτείται από το ρόλο τους και να έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
• Μέσω της παρεχόμενης συνεχούς εκπαίδευσης, οι εθελοντές έχουν τη δυνατότητα να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους, ενώ μπορούν να προσαρμόζονται στις αλλαγές στον φορέα με μεγαλύτερη ευκολία.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ

• Ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης εθελοντών, θα πρέπει να προβλέπει και τρόπους συνεχούς αναγνώρισης της συνεισφοράς των εθελοντών στο εθελοντικό
• έργο, οι οποίοι θα είναι κατάλληλοι και ουσιαστικοί για κάθε έναν εθελοντή προσωπικά.
• Οι αρμόδιοι κάθε φορέα είναι απαραίτητο να προβαίνουν σε ενέργειες (εσωτερικές ή δημόσιες) αναγνώρισης της συνεισφοράς των εθελοντών στο έργο του φορέα.
• Η συνεισφορά των εθελοντών θα πρέπει να αναγνωρίζεται συνεχώς και με συνέπεια, είτε με επίσημο, είτε με ανεπίσημο τρόπο.
• Η αξία και το αποτέλεσμα της εθελοντικής συνεισφοράς θα πρέπει να κατανοούνται και να επιβραβεύονται από το φορέα και να επικοινωνούνται στον εθελοντή.
• Ο επικεφαλής της εθελοντικής δράσης οφείλει να αναγνωρίζει τη συμβολή και το αποτέλεσμα της συμμετοχής των εθελοντών.
• Η αναγνώριση είναι απαραίτητο στοιχείο για την ανάπτυξη του εθελοντισμού και θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στις αρχές και αξίες και των εθελοντών.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

• Το πλαίσιο αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του εθελοντικού έργου θα πρέπει να μπορεί να μετρά την προσφορά, αλλά και την ικανοποίηση των εθελοντών, καθώς και ότι μέσω της εθελοντικής εργασίας καλύπτονται οι ανάγκες τους.
• Το πλαίσιο δέσμευσης των εθελοντών θα πρέπει να αξιολογείται τακτικά από το συμβούλιο των διευθυντών του φορέα, ώστε να διασφαλίζεται ότι η συμμετοχή των εθελοντών συνεισφέρει στους σκοπούς του φορέα, διασφαλίζοντας την εξυπηρέτηση της αποστολής του.
• Η αξιολόγηση του πλαισίου δέσμευσης των εθελοντών θα πρέπει να περιλαμβάνει:
  • ανασκόπηση των στόχων και των αντικειμένων,
  • ταυτοποίηση των αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν,
  • απόψεις από εθελοντές και ωφελουμένους για τις εθελοντικές δράσεις και τα αποτελέσματά τους.
• Επίσης, να συλλέγει και να εξετάζει ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία γύρω από την εθελοντική συμμετοχή.
• Κάθε χρόνο τίθενται στόχοι στο πλαίσιο δέσμευσης των εθελοντών, οι οποίοι αξιολογούνται ως προς την επίτευξη τους.
• Η απόδοση των εθελοντών αξιολογείται σε τακτική βάση.
• Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατάλληλοι μηχανισμοί αξιολόγησης της ικανοποίησης των εθελοντών.
• Οι εθελοντές έχουν τη δυνατότητα να δίνουν πληροφόρηση στο φορέα για την εργασία τους.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ

Ο Εθελοντής, κατά την εκτέλεση του έργου του, οφείλει:

• να εκτελεί στο ακέραιο τα καθήκοντά του, και σύμφωνα με τις αρχές της ηθικής και της δεοντολογίας
• να σέβεται και να συνεργάζεται αρμονικά με τους συναδέλφους του εθελοντές, να υπακούει στους επικεφαλής - οργανωτές των εθελοντικών δράσεων και να εκτελεί τις εντολές που του δίνονται,
• να σέβεται και να συνεργάζεται αρμονικά με τους εντεταλμένους κρατικούς λειτουργούς, εφόσον αυτοί εμπλέκονται στο έργο του,
• να χρησιμοποιεί τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την εμπειρία του, σε κάθε δυνατό βαθμό και όπου απαιτείται,
• να επιδεικνύει απόλυτο σεβασμό στην προσωπικότητα, την τιμή και την αξιοπρέπεια των ωφελούμενων και να απέχει από κάθε ενέργεια που είναι δυνατόν να θίξει το αίσθημα της προσωπικής ελευθερίας και την ελεύθερη βούληση τους.
• να προσφέρει τις υπηρεσίες του ισότιμα προς όλους τους ωφελούμενους, ανεξάρτητα από την εθνικότητα και τις πολιτικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές ή άλλες πεποιθήσεις τους,
• να λαμβάνει κάθε δυνατό μέτρο και απέχει από κάθε ενέργεια που είναι δυνατόν να θέσει σε κίνδυνο τον ίδιο ή τους άλλους,
• να διατηρεί πάντοτε σε υψηλό επίπεδο τις γνώσεις και τις δεξιότητές του, προς όφελος των παρεχόμενων υπηρεσιών στους ωφελούμενους. Μέσω των εκπαιδευτικών προγραμμάτων κατάρτισης και εξειδίκευσης, οφείλει να λαμβάνει τακτικά μέρος και στην εκπαίδευση και στην αξιολόγηση.
• να προστατεύει τα ατομικά δικαιώματα των ωφελούμενων και να αποτρέπει κάθε προσπάθεια παραβίασής τους.

Ο Εθελοντής, κατά την εκτέλεση του έργου του, δεν θα πρέπει:

• να προκαλεί ή να μετέχει σε συζητήσεις πολιτικού ή άλλου ιδεολογικού περιεχομένου,
• να προβαίνει σε επικρίσεις ή αποδοκιμασίες του έργου των συναδέλφων του εθελοντών,
• να προβαίνει σε επικρίσεις ή αποδοκιμασίες του έργου των επικεφαλής – οργανωτών των εθελοντικών δράσεων που συμμετέχει,
• να προβαίνει σε επικρίσεις ή αποδοκιμασίες του έργου των εντεταλμένων κρατικών λειτουργών και υπηρεσιών, εφόσον εμπλέκονται στο έργο του.