ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩ

Η Τράπεζα Χρόνου λειτουργεί όπως ακριβώς κάθε τράπεζα. Διατηρεί ένα σύστημα διαχείρισης όπου καταχωρούνται οι λογαριασμοί των «αναλήψεων» και των «καταθέσεων», μόνο που αντί για χρήματα οι λογαριασμοί αναφέρονται σε εργασία και πιστώνονται με Ανταλλακτικές Μονάδες. Η Ανταλλακτική Μονάδα είναι μία μονάδα -αντί του ευρώ- η οποία αντιπροσωπεύει την αξία των ανταλλαγών που πραγματοποιούν μεταξύ τους τα μέλη της Τράπεζας Χρόνου.

Τα μέλη μιας τράπεζας χρόνου ανταλλάσουν υπηρεσίες με μονάδα συναλλαγής την ΩΡΑ. Όλες οι υπηρεσίες έχουν ίση αξία, ανεξάρτητα αν πρόκειται για πνευματικές ή χειρονακτικές εργασίες, αν απαιτούν εξειδίκευση ή όχι. Μία ώρα υπηρεσίας = μία ώρα οποιασδήποτε άλλης υπηρεσίας.

Η προσφορά και η ζήτηση υπηρεσιών δεν είναι διαπροσωπική. Ως εκ τούτου, δε χρειάζεται να λάβει κάποιος εθελοντής / μέλος μία υπηρεσία από το ίδιο άτομο στο οποίο προσφέρει τη δική του, αλλά και από οποιοδήποτε άλλο μέλος. Δηλαδή, αν κάποιο μέλος προσφέρει μια υπηρεσία σ’ ένα άλλο μέλος, δε χρωστάει κανένας σε κανέναν. Το μέλος που πρόσφερε, θα δεχθεί με τη σειρά του υπηρεσίες από ένα άλλο μέλος του δικτύου. Για παράδειγμα, μία ώρα μαθήματος γαλλικών μπορεί να ανταλλαχθεί με μία ώρα επισκευής ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Κάθε εθελοντής «δημιουργεί αγγελίες» για κάθε προσφορά και ζήτηση και οφείλει να επικαιροποιεί τις αγγελίες που δημοσιοποιεί.

Η διαδικασία των συναλλαγών, ο τρόπος λειτουργίας, η διαχειριστική ομάδα, ο τρόπος εγγραφής νέων μελών και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων διαφέρουν σε κάθε τράπεζα χρόνου.

Εν γένει, μέσα από το σύστημα διαχείρισης ο κάθε χρήστης δημιουργεί ένα λογαριασμό, όπου δηλώνει τις υπηρεσίες-προϊόντα που μπορεί να παρέχει και τις υπηρεσίες-προϊόντα που θα ήθελε να λάβει. Στη συνέχεια, μέσα από προβλεπόμενες διαδικασίες οι υποψήφιοι πιστοποιούνται προκειμένου να προσφέρουν ό,τι έχουν δηλώσει. Για οποιαδήποτε συναλλαγή πραγματοποιείται, ο αντίστοιχος λογαριασμός πιστώνεται με τις ανταλλακτικές μονάδες που αναλογούν και εν συνεχεία, ο παρέχων μπορεί να τις χρησιμοποιήσει για να λάβει υπηρεσίες άλλων μελών. Σε κάθε ανταλλαγή που συντελείται, οι συμμετέχοντες έχουν ως υποχρέωση να αξιολογούν τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα που έλαβαν, ώστε η Τράπεζα Χρόνου να μπορεί να ελέγχει την ποιότητά τους και να προστατεύει τους συμμετέχοντες από επαναλαμβανόμενες κακές πρακτικές.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται δύο παραδείγματα λειτουργίας τραπεζών χρόνου, το ένα από την τράπεζα χρόνου Αθήνας που χρησιμοποιούν ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις συναλλαγές τους και το άλλο από την τράπεζα χρόνου – αλληλέγγυης από την κίνηση πολιτών Μοσχάτου Μεσοποταμία.

Παράδειγμα λειτουργίας με χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Η τράπεζα χρόνου Αθήνας ( www.time-exchange.gr ) ξεκίνησε από μια ομάδα ενεργών πολιτών που συμμετείχαν στο κίνημα της πλατείας Συντάγματος το Μάιο του 2011. Το εγχείρημα άντεξε στο χρόνο και ενέπνευσε έκτοτε τη δημιουργία τραπεζών χρόνου σε διαφορετικές περιοχές της χώρας. Το βασικό εργαλείο για τη λειτουργία της συγκεκριμένης τράπεζας είναι μια ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας πραγματοποιούνται οι εγγραφές νέων μελών και η διεκπεραίωση των συναλλαγών.

Λειτουργεί σε εβδομαδιαία βάση ανοιχτή συνέλευση μελών όπου εκεί διαχειρίζονται τα προβλήματα που ανακύπτουν αλλά οργανώνονται και περαιτέρω δράσεις (π.χ δικτύωση με άλλα δίκτυα, δράσεις γνωριμίας των μελών κ.α). Μέσω της πλατφόρμας μπορεί ο καθένας να γίνει μέλος της τράπεζας χρόνου δημιουργώντας ένα προσωπικό προφίλ στο οποίο θα αναφέρει τι υπηρεσίες μπορεί να προσφέρει. Επίσης σε διαφορετικό χώρο στην ίδια πλατφόρμα έχει τη δυνατότητα να ανανεώνει τις προσφερόμενες υπηρεσίες του και παράλληλα να δημοσιεύει τις υπηρεσίες που αναζητά.

Η πλατφόρμα έχει τη δυνατότητα να ενημερώνει αυτόματα τα μέλη για τις υπηρεσίες που τους ζητούνται. Μετά την ολοκλήρωση μιας συναλλαγής, το μέλος που έχει λάβει την υπηρεσία πιστώνει το μέλος που του πρόσφερε την υπηρεσία με τις αντίστοιχες ώρες, μέσω μιας αυτοματοποιημένης διαδικασίας.

Παράδειγμα: Η Μαρία και ο Κώστας είναι 2 νέα μέλη τα οποία έχουν 0 ώρες στο λογαριασμό τους.

Ο Κώστας λαμβάνει 2 ώρες μαθήματα γαλλικών από τη Μαρία. Μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής ο Κώστας πιστώνει το “λογαριασμό” της Μαρίας με 2 ώρες. Άρα ο Κώστας βρίσκεται στο -2 και η Μαρία στο +2.Μ

Παράδειγμα λειτουργίας χωρίς χρήση ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Η τράπεζα χρόνου και αλληλεγγύης της κίνησης πολιτών Μεσοποταμία στο Μοσχάτο (http://mesopotamia-mosxato.blogspot.gr), δημιουργήθηκε από την ανοιχτή συνέλευση, για την αντιμετώπιση της κρίσης, της κίνησης πολιτών “Μεσοποταμία”. Ένα εγχείρημα που στηρίζεται στην αυτοοργάνωση των κατοίκων του Μοσχάτου ή όμορων δήμων οι οποίοι ανταλλάσσουν υπηρεσίες και γνώσεις δημιουργώντας ένα τοπικό δίκτυο πολιτών.

Οι αποφάσεις για τη λειτουργία της τράπεζας χρόνου, λαμβάνονται στις τακτικές εβδομαδιαίες συνελεύσεις της “Μεσοποταμίας” και ένα συντονιστικό όργανο αναλαμβάνει να διεκπεραιώνει τη διαδικασία.

Το Συντονιστικό αποτελείται από τρία (3) μέλη της Τράπεζας Χρόνου, που αναλαμβάνουν το συντονισμό της λειτουργίας του δικτύου, δηλαδή την εγγραφή νέων μελών, καθώς και την επιβεβαίωση ότι κάποια ανταλλαγή υπηρεσίας ολοκληρώθηκε. Όλα τα μέλη του δικτύου διαδοχικά περνούν από το συντονιστικό.

Οι προσφερόμενες υπηρεσίες, οι οποίες συγκεντρώνονται από τις αιτήσεις μελών από το συντονιστικό, ανακοινώνονται στον ιστότοπο της “Μεσοποταμίας”. Το μέλος που ενδιαφέρεται να κάνει χρήση μιας υπηρεσίας, επικοινωνεί με τον διαχειριστή και εκείνος με τη σειρά του ενημερώνει τα μέλη που εμφανίζονται πως προσφέρουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Στη συνέχεια οι ενδιαφερόμενοι έρχονται απευθείας σε επικοινωνία έτσι ώστε να γνωριστούν και να πραγματωθεί η συναλλαγή. Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής ενημερώνουν το διαχειριστή έτσι ώστε να πιστώσει και να χρεώσει αντίστοιχα τους “λογαριασμούς” των μελών.